Các vệ tinh của NASA ghi lại ‘sóng thần sông’ tràn vào hàng trăm dặm đất liền
NASA ghi nhận sóng thần sông đi sâu vài trăm dặm đất với sự giám sát từ vệ tinh SWOT.
NASA, kết hợp với phòng thí nghiệm Phản lực Đẩy (JPL) và Đại học Virginia Tech, đã sử dụng vệ tinh để khám phá khả năng quan sát các sóng thần trên sông lần đầu tiên. Được biết đến với tên gọi 'sóng thần sông', các đợt nước nhiều kích thước tràn vào đất liền hàng trăm dặm đã xuất hiện rõ ràng dưới ánh mắt vệ tinh SWOT, một vệ tinh quan sát nước và đại dương do NASA và CNES hợp tác phát triển. Theo giáo sư George Allen, công cụ này cho phép đo lường chiều cao của gần như tất cả các thân nước trên bề mặt Trái đất.
Dữ liệu từ SWOT cho thấy ba trường hợp đáng chú ý về sóng thần sông tại Hoa Kỳ. Trong đó, đợt sóng vào tháng 4 năm 2023 tại sông Yellowstone ở Montana gây chú ý với độ cao 9.1 foot và lan rộng 6.8 mile. Nguyên nhân của đợt sóng này được cho là do băng tan mạnh lên ở phía thượng nguồn. Những đợt sóng còn lại tại sông Colorado ở Texas và sông Ocmulgee ở Georgia cũng thể hiện sự bất thường với độ cao lên đến 30 foot và kéo dài hàng trăm dặm.
Những thay đổi và tốc độ diễn biến của các đợt sóng thần không chỉ là dữ liệu khoa học mà còn giúp dự báo và hình thành hệ thống cảnh báo lũ mới. Hana Thurman, tác giả chính của nghiên cứu này, nhấn mạnh rằng 'chúng ta đang học hỏi nhiều hơn về hình dạng và tốc độ của các đợt sóng chảy, cũng như cách chúng thay đổi dọc theo các ngã sông dài'. Những thông tin này rất quan trọng trong việc bảo vệ hệ sinh thái và xây dựng hệ thống phòng bị.
NASA và CNES nhấn mạnh tầm quan trọng của vệ tinh SWOT không chỉ trong việc giám sát tổng thể lượng nước trong các hồ và sông, mà còn phân tích các động lực và ảnh hưởng của chuyển động nước và các biến đổi. Những điều này không thể thực hiện được qua các đồng hồ mực nước thông thường do sự phân bố thưa thớt của chúng.
Cédric David, một nhà thuỷ học tại JPL, cho rằng những quan sát từ không gian đang nâng cao khả năng phát hiện lũ lụt. 'Nếu chúng ta thấy điều gì trong dữ liệu, chúng ta có thể thông báo được', ông nói, nhấn mạnh sự cần thiết của những bước tiến công nghệ trong việc cải thiện an ninh nước cho cộng đồng trên toàn thế giới.
Nguồn: NASA, Virginia Tech