Khám phá 30 năm phát hiện các ngoại hành tinh

Khám phá ngoại hành tinh đã có bước tiến dài kể từ lần đầu tiên vào năm 1995 khi các nhà thiên văn phát hiện hành tinh ngoài hệ Mặt Trời quay quanh sao giống Mặt Trời. Kỹ thuật hiện đại đã cho phép họ khám phá hơn 5.000 ngoại hành tinh. Nhờ các phương pháp như vận tốc xuyên tâm, lần đầu tiên giới thiên văn học có bằng chứng về các hệ hành tinh đa dạng trong Dải Ngân Hà.

Phương pháp vận tốc xuyên tâm, một trong hai kỹ thuật phát hiện chính, đo lường chuyển động của sao khi bị hành tinh kéo bởi lực hấp dẫn, đã phát hiện hơn 1.000 hành tinh. Phương pháp này nhạy cảm đặc biệt với các hành tinh lớn gần sao chủ, giúp khám phá ra nhiều hệ hành tinh ở khoảng cách hàng ngàn năm ánh sáng, điều thúc đẩy sự hình thành ý tưởng rằng hệ Mặt Trời không phải là mẫu hình duy nhất của một hệ hành tinh.

Phương pháp quá cảnh chiếm tỷ trọng phát hiện lớn nhất với hơn 4.300 hành tinh. Kỹ thuật này theo dõi sự giảm sáng của sao khi hành tinh đi qua trước nó, cho phép xác định kích thước và khoảng cách quỹ đạo của hành tinh. Các tiện ích như Kepler và TESS đã mang lại nhiều thông tin quý giá, trong đó nhiều hành tinh có khả năng sở hữu bầu khí quyển giàu oxygen hoặc nước, cần thiết cho sự sống.

Những nỗ lực tương lai sẽ tập trung vào việc tăng độ chính xác của các dữ liệu hiện có và mở rộng tìm kiếm với các công cụ hiện đại hơn như Habitable Worlds Observatory. Dự án này hứa hẹn mang lại khả năng chụp hình trực quan hơn về các hành tinh khả dĩ sinh sống được, siêu tăng cường kết quả từ có thể tìm khí hậu, các dấu hiệu sinh học.

Sự ra đời của các phát hiện không gian đã thúc đẩy những nghiên cứu đổi mới không chỉ về cấu trúc hành tinh mà còn về khả năng sinh tồn của các loài sinh vật ngoài Trái Đất. Dự án như Habitable Worlds Observatory có thể là bước tiếp theo đầy hứa hẹn trong việc tìm kiếm một 'Trái Đất thứ hai' trong tương lai không xa.

Nguồn: Astronomy, NASA, ESO, Nature, Space.com