Khảo sát hỏi các nhà thần kinh học liệu có thể trích xuất ký ức từ người chết không. Đây là câu trả lời của họ
Khả năng trích xuất ký ức từ não đã chết vẫn gây tranh cãi dù có sự đồng thuận về nền tảng vật lý của ký ức.
Một khảo sát gần đây với 312 nhà thần kinh học đã tìm hiểu khả năng trích xuất ký ức từ những người đã qua đời, với giả định não bộ của họ được bảo quản trong điều kiện lý tưởng. Phần lớn người tham gia khảo sát — khoảng 70% — đồng ý rằng ký ức dài hạn có cơ sở vật lý trong não, nhiều khả năng thông qua sự thay đổi trong kết nối khớp thần kinh và cấu trúc của mạng lưới nơ-ron. Tuy nhiên, họ cũng thừa nhận còn nhiều điều chưa rõ về các đặc điểm sinh học chính xác tạo nên ký ức.
Khi được yêu cầu ước lượng khả năng phục hồi ít nhất một phần ký ức từ một bộ não được bảo quản tốt, con số trung vị đưa ra là khoảng 40%. Điều này cho thấy dù các nhà khoa học cho rằng điều đó có thể xảy ra về mặt lý thuyết, họ vẫn tỏ ra thận trọng do những hạn chế hiện tại về công nghệ và hiểu biết. Các con số tương tự cũng được đưa ra khi nói đến việc mô phỏng toàn bộ não bộ, cho thấy sự hoài nghi nhất quán về khả năng tái tạo tâm trí chỉ từ mô não.
Khảo sát cũng đưa ra dự đoán về thời điểm công nghệ mô phỏng não bộ có thể thành hiện thực. Đối với các sinh vật đơn giản như giun tròn C. elegans, các nhà khoa học dự đoán năm 2045; với chuột, khoảng năm 2065; và với con người, vào khoảng năm 2125. Các mốc thời gian này phản ánh sự lạc quan có điều kiện, dựa trên nhận thức về độ phức tạp của não người và thách thức trong việc lập bản đồ não ở cấp độ phân tử hay khớp thần kinh.
Điều quan trọng là các nhà thần kinh học nhấn mạnh rằng ngay cả khi cấu trúc não được bảo quản hoàn hảo, thì bối cảnh cũng rất quan trọng. Ký ức có thể không chỉ phụ thuộc vào hình thái vật lý mà còn liên quan đến hoạt động động học, trạng thái hóa học và trải nghiệm sống. Do đó, việc quét não tĩnh có thể không đủ để tái tạo lại những ký ức có ý nghĩa, đặc biệt là những ký ức gắn với cảm xúc hoặc trình tự thời gian.
Tóm lại, mặc dù phần lớn các nhà thần kinh học được khảo sát tin rằng ký ức được lưu trữ vật lý trong não và có thể được trích xuất về mặt lý thuyết, họ nhấn mạnh rằng con đường để phục hồi thực tế — đặc biệt là ở con người — vẫn còn mang tính giả thuyết và rất xa vời. Những đột phá trong khoa học thần kinh, công nghệ hình ảnh và mô hình hóa tính toán sẽ đóng vai trò then chốt để biến tầm nhìn này thành hiện thực.
Nguồn: Gizmodo, PLOS One, PMC, Yahoo News