Kính viễn vọng James Webb chụp tinh vân hai vòng với chi tiết tuyệt vời
James Webb chụp tinh vân NGC 1514 với chi tiết rõ ràng chưa từng thấy.
Kính viễn vọng không gian James Webb, một công cụ tiên tiến do NASA điều hành, đã chụp được hình ảnh tinh vân NGC 1514 với chất lượng đáng kinh ngạc. Những phát hiện này được công bố vào ngày 15 tháng 4 năm 2025, đánh dấu một bước tiến lớn so với các nghiên cứu trước đây khi chỉ ghi lại được hình ảnh mờ nhạt của nebula này. Theo Cal Jeffrey, nhờ sự đóng góp của công cụ Mid-Infrared Instrument (MIRI) của Webb, các nhà khoa học có thể khám phá cấu trúc phức tạp của tinh vân mà trước đây chưa từng thấy rõ. Cấu trúc tinh vân gồm hai vòng đối xứng, hình thành từ 4.000 năm trước và có thể tiếp tục thay đổi hàng thiên niên kỷ tới.
Khám phá này cho thấy rõ hơn mối quan hệ giữa một sao lùn trắng đang tiến gần đến giai đoạn cuối đời của nó và một ngôi sao đồng hành trong hệ nhị phân. David Jones, một nhà khoa học cấp cao tại Viện Vật lý Thiên văn ở Canary Islands, đã chứng minh tính độc đáo của NGC 1514 khi phát hiện ra bản chất nhị phân của hệ thống từ năm 2017. Sự tiến hóa của những ngôi sao này đã tạo nên những vòng bụi và tia sáng bất thường do tốc độ quay nhanh của chúng.
Việc phát hiện thiếu vắng các yếu tố như polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs), một dạng carbon phức tạp phổ biến trong các tinh vân khác, đã gây chú ý. Theo các nhà nghiên cứu, quỹ đạo khác thường của các ngôi sao nhị phân có thể đã «khấy đảo» chất liệu bị đẩy ra ngoài trước khi các phân tử này có cơ hội hình thành. Mặc dù thiếu carbon, tín hiệu oxy đã được phát hiện trên mép của các lỗ thủng trong lớp mây màu hồng của tinh vân.
James Webb đã mở ra cơ hội để đào sâu vào những hiện tượng đã bị che khuất bởi công nghệ trước đó. Mike Ressler, người đã từng chụp ảnh tinh vân bằng Wide-field Infrared Survey Explorer (WISE) năm 2010, nhấn mạnh hình ảnh từ Webb vượt xa tất cả những gì đã có trước đây. Điều này không chỉ làm sáng tỏ quá khứ mà còn tạo điều kiện cho việc nghiên cứu phát triển và tiến hóa trong tương lai.
Sự cộng tác quốc tế, cụ thể là giữa NASA và các nhà nghiên cứu từ nhiều quốc gia, đã góp phần vào thành công này. Hình ảnh và dữ liệu từ kính viễn vọng James Webb tiếp tục khẳng định vị trí của nhân loại trong việc khám phá vũ trụ, mở ra những khía cạnh mới trong nghiên cứu thiên văn và vũ trụ.
Nguồn: Science, NAS, TechSpot