Một ngoại hành tinh hiếm hoi quay quanh hai ngôi sao ở góc 90 độ độc đáo

Ngoại hành tinh hiếm có quay ở góc 90 độ quanh hai sao nâu, phát hiện nhờ VLT.

: Những điểm bất thường trong quỹ đạo của hai sao nâu đã dẫn đến phát hiện về hành tinh ngoài hệ mặt trời 2M1510 (AB) b, quay quanh hai sao nâu này với góc 90 độ, được gọi là quỹ đạo cực. Phát hiện này là nhờ Kính viễn vọng Rất lớn của Đài thiên văn Nam Âu (ESO) và là lần đầu tiên có bằng chứng mạnh mẽ về một 'hành tinh cực' quanh cặp sao. Các nhà thiên văn đã tìm thấy 16 hành tinh quay quanh hai sao, nhưng chỉ có 2M1510 (AB) b có quỹ đạo vuông góc như vậy. Khám phá này do nhóm nghiên cứu bao gồm các nhà khoa học từ Đại học Birmingham, nổi bật là Thomas Baycroft, dẫn đầu.

Phát hiện về ngoại hành tinh quay quanh hai sao nâu 2M1510 (AB) b với một quỹ đạo cực khiến giới khoa học bất ngờ. Hành tinh này quay quanh các sao nâu ở góc 90 độ so với mặt phẳng quỹ đạo của cặp sao, một điều chưa từng được chứng minh rõ ràng trước đây trong thiên văn học. Phát hiện được thực hiện nhờ vào Kính viễn vọng Rất lớn (VLT) từ Đài thiên văn Nam Âu (ESO), cung cấp dữ liệu đầy đủ hơn cho các nhà nghiên cứu.

Nhà thiên văn Amaury Triaud cho biết, việc một hành tinh không chỉ quay quanh cặp sao mà còn ở quỹ đạo cực là điều 'đáng kinh ngạc và thú vị'. Khám phá này vượt xa các giả thuyết trước đây về hệ hành tinh quay quanh hai sao, mở rộng hiểu biết về cấu trúc và động lực học của các hệ sao nâu kép trong vũ trụ.

Nghiên cứu của nhóm từ Đại học Birmingham, dẫn dắt bởi Thomas Baycroft, sử dụng các dữ liệu thu thập để xây dựng và kiểm tra các kịch bản khả thi về cấu trúc quỹ đạo. Các nhà khoa học nhận định rằng chỉ có sự tồn tại của một ngoại hành tinh trên quỹ đạo cực mới hợp lý với hiện tượng 'đẩy kéo' quan sát thấy ở quỹ đạo các sao nâu.

Trước khi phát hiện này được xác nhận, các nhà thiên văn đã nghi ngờ về khả năng một hành tinh có thể quay quanh hai sao theo quỹ đạo vuông góc, nhưng chỉ có bằng chứng gián tiếp từ các đĩa hành tinh hình thành vuông góc quanh các cặp sao. Coi lĩnh vực này còn nhiều không gian để khám phá, các nhà khoa học tiếp tục tìm kiếm các hệ sao nâu khác có khả năng đặc biệt tương tự.

Ngoại hành tinh 2M1510 (AB) b không chỉ là một khám phá về quỹ đạo mà còn là một dấu mốc lớn trong thiên văn học về cách hành tinh có thể tồn tại trong những điều kiện khác biệt như vậy. Khám phá này không những mở ra cánh cửa mới trong nghiên cứu thiên văn mà còn tận dụng tối đa nguồn lực của các công cụ quan sát hiện đại như VLT.

Nguồn: Gizmodo, Science Advances, European Southern Observatory