Sa thải trong ngành công nghệ cho thấy tác động của AI vượt ra ngoài các vai trò cấp thấp

Trí tuệ nhân tạo đang thay đổi ngành công nghệ, ảnh hưởng cả nhân viên mới vào nghề và có kinh nghiệm.

: Trí tuệ nhân tạo (AI) đang tái định hình thị trường lao động trí óc, không chỉ ảnh hưởng đến người mới vào nghề mà còn dẫn đến sa thải hàng loạt ở cấp trung và cao. Một số chuyên gia cho rằng các vị trí đầu vào dễ bị thay thế, nhưng nhiều công ty đã cắt giảm cả quản lý cấp trung và lập trình viên kỳ cựu nhờ khả năng tự động hóa của AI. Dữ liệu cho thấy nhân viên ít kinh nghiệm giảm mạnh, trong khi người có thâm niên được giữ lại hoặc tận dụng ở vai trò hỗ trợ nhóm. Xu hướng này cho thấy AI đang thúc đẩy mô hình tổ chức tinh gọn hơn, với ít nhân lực trung gian và tập trung vào hiệu suất do AI hỗ trợ.

Các đợt sa thải trong ngành công nghệ từ năm 2023 đến 2025 cho thấy tác động của trí tuệ nhân tạo (AI) đã vượt xa các vị trí đầu vào. Ban đầu, tự động hóa chủ yếu ảnh hưởng đến các công việc cấp thấp hoặc mang tính lặp lại. Tuy nhiên, làn sóng cắt giảm nhân sự gần đây tại các tập đoàn công nghệ lớn cho thấy cả các vị trí trung cấp và cao cấp cũng đang bị thay thế khi các công ty tích hợp hệ thống AI. Hơn 250.000 việc làm trong lĩnh vực công nghệ đã biến mất chỉ trong năm 2023, cho thấy sự tái cấu trúc lực lượng lao động đang diễn ra nhanh chóng do tác động của AI.

Các lãnh đạo cấp cao tại Ford, Amazon, JPMorgan và Anthropic đã công khai thừa nhận tiềm năng gây xáo trộn của AI đối với việc làm văn phòng. CEO của Ford cảnh báo rằng tới 50% việc làm văn phòng có thể bị loại bỏ, trong khi JPMorgan dự đoán sẽ cắt giảm 10% nhân sự trong mảng ngân hàng tiêu dùng do tự động hóa. Những phát biểu này cho thấy các doanh nghiệp không còn chỉ lo ngại trong lý thuyết mà đang hành động thực tế dựa trên khả năng thay thế lao động trí óc của AI.

Các vị trí đầu vào không chỉ bị loại bỏ mà còn đang được tái định nghĩa. Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) cho biết 40% nhà tuyển dụng có kế hoạch giảm nhân sự ở các vị trí có thể tự động hóa. Theo nghiên cứu từ SignalFire, việc tuyển dụng sinh viên mới tốt nghiệp tại các công ty công nghệ lớn đã giảm 25% so với năm trước, trong khi nhu cầu với các chuyên gia có kinh nghiệm và hiểu biết về AI lại tăng lên. Điều này cho thấy các nấc thang sự nghiệp truyền thống đang bị phá vỡ.

Sự xáo trộn này còn lan sang các ngành từng được xem là khó tự động hóa, như tài chính, báo chí, chăm sóc khách hàng và cả ngành luật. Các nhiệm vụ như viết báo cáo, lập trình và phân tích dữ liệu giờ đây được AI xử lý hiệu quả, khiến các vị trí nền tảng từng là bước khởi đầu sự nghiệp trong các lĩnh vực này trở nên thừa thãi.

Dù chịu ảnh hưởng lớn, các chuyên gia cho rằng AI sẽ không loại bỏ hoàn toàn việc làm mà sẽ làm thay đổi bản chất của công việc. Theo McKinsey, nhiều nhiệm vụ mang tính lặp lại sẽ được tự động hóa, trong khi các cơ hội mới sẽ xuất hiện ở những lĩnh vực cần tư duy chiến lược, sáng tạo và giám sát AI. Tuy nhiên, tốc độ chuyển đổi quá nhanh khiến hệ thống giáo dục và các chương trình đào tạo chưa kịp thích ứng, làm dấy lên lời kêu gọi về các nỗ lực tái đào tạo quy mô lớn.

Nguồn: Washington Post, WSJ, TechCrunch, New York Post

trí tuệ nhân tạotự động hóacông nghiệp