Tàu vũ trụ Euclid ghi lại 26 triệu thiên hà chỉ trong một tuần

Tàu Euclid của ESA ghi lại 26 triệu thiên hà trong một tuần.

: Tàu không gian thuộc Cơ quan Vũ trụ Châu Âu, Euclid, đã bắt đầu sứ mệnh vũ trụ của mình khi ghi lại 26 triệu thiên hà chỉ trong một tuần. Các hình ảnh được tạo ra với sự hỗ trợ của Hệ thống Hình ảnh Nhìn rõ và công cụ cận hồng ngoại của Euclid, cho phép đo hình dạng và khoảng cách của các thiên hà. Chương trình này nhằm khám phá tổ chức quy mô lớn của các thiên hà trong mạng vũ trụ và những bí ẩn của vật chất tối và năng lượng tối chiếm 95% vũ trụ. Khoảng 100 GB dữ liệu được tạo ra hàng ngày, với trí tuệ nhân tạo đóng vai trò chủ đạo trong việc phân tích dữ liệu khổng lồ này.

Sứ mệnh Euclid của Cơ quan Vũ trụ Châu Âu gần đây đã công bố loạt dữ liệu khảo sát đầu tiên của mình, cung cấp cái nhìn sơ lược về hàng trăm nghìn thiên hà với đủ loại hình dạng và kích thước khác nhau. Trong vòng một tuần, Euclid đã xác định được 26 triệu thiên hà, trong đó xa nhất có khoảng cách lên đến 10.5 tỷ năm ánh sáng. Carole Mundell, Giám đốc Khoa học của ESA, đã miêu tả Euclid như là 'máy khám phá tối thượng' cho thấy khả năng khám phá của nó trong thăm dò quá khứ vũ trụ và các lực vô hình định hình vũ trụ của chúng ta.

Euclid sẽ tiếp tục tiến hành nghiên cứu các thiên hà trên một quy mô lớn trong sáu năm, với dự kiến sẽ quan sát mỗi khu vực sâu từ 30 đến 52 lần, cải thiện độ phân giải và số lượng đối tượng được quan sát. Valeria Pettorino, nhà khoa học dự án Euclid tại ESA, chia sẻ rằng dự án này sẽ giúp mở khóa câu hỏi thú vị của khoa học hiện đại. Sứ mệnh này hướng tới việc tạo ra một bản đồ vũ trụ khổng lồ bao phủ 14,000 độ vuông của bầu trời, tương đương một phần ba bầu trời.

Thông qua Hệ thống Hình ảnh Nhìn rõ và công cụ đo gần hồng ngoại (NISP), Euclid có khả năng đo chính xác hình dạng và khoảng cách của các thiên hà, điều cực kỳ quan trọng cho việc hiểu biết về vật chất tối và năng lượng tối. Dữ liệu Euclid kỳ vọng cung cấp cái nhìn sâu sắc về tổ chức quy mô lớn của thiên hà trong mạng lưới vũ trụ. Các công cụ phân tích dựa trên trí tuệ nhân tạo và sự tham gia của cộng đồng là nền tảng cho việc xử lý dữ liệu khổng lồ này.

Ngoài việc nghiên cứu các thiên hà, Euclid cũng là công cụ mạnh mẽ để nghiên cứu về thấu kính hấp dẫn, hiện tượng phổ biến trong đó ánh sáng từ các thiên hà xa bị méo do vật chất ở phía trước. Sứ mệnh đã nhận diện được 500 ứng viên là hệ thống thấu kính mạnh, nhiều trong số đó chưa được biết trước đây. Mục tiêu của Euclid là ghi nhận thêm hàng nghìn hệ thống thấu kính khác bằng cách kết hợp mô hình trí tuệ nhân tạo, khoa học cộng đồng và đánh giá của chuyên gia.

Dữ liệu vũ trụ đầu tiên của Euclid dự kiến sẽ được công bố vào tháng 10 năm 2026, hứa hẹn mang đến cái nhìn mới về vũ trụ và bộ phận cấu thành của vật chất tối, năng lượng tối vốn chiếm khoảng 95% vũ trụ.

Nguồn: Science, Techspot, European Space Agency